نخستین نکته ای که در یادگیری گزارش نویسی باید به خاطر بسپاریم این است که گزارش پاسخ به یک سوال است. پس در هر مرحله ای که خواستیم گزارش تهیه کنیم باید دو چیز رو بدونیم اول اینکه ما قراره به سوال یا مشکلی که بوجود اومده پاسخ دهیم
یعنی چی؟ یعنی اینکه نمیخاد قصه حسین کرد شبستری تعریف کنی 😆 و از این شاخه به اون شاخه بپری اونقدر که کسی که قراره گزارش رو بخونه نتونه متوجه بشه که داستان از چه قراره
دوم اینکه سوالات کلیدی مناسب در این مرحله چه چیزهایی هستند. یعنی اینکه مشکل چیه؟ چرا بوجود اومده؟ راه حل این مشکل چیه؟ اگر این مشکل رفع نشه چه معضلات و یا خطراتی بوجود میاد؟ کی مسئول رفع این مشکل هست؟ و …….
وقتی بتوانیم این سوالات کلیدی رو پیدا کنیم با جواب دادن به اونا و به تحریر در اوردنشون اونوقته که میشه گفت که گزارش ما اماده است
اصلا گزارش مرحله ای یعنی چی؟
خود گزارش عبارت است از به تحریر در آوردن اخبار،اطلاعات و حقایق و تشریح وضع موجود و به گزارشهایی که مهندس ناظر ساختمان،قبل از پوشاندن هر مرحله از ساختمان، طبق بند 13-7 مبحث دوم مقررات ملی تهیه می کند و به مرجع صدور پروانه و سازمان استان تحویل داده ویا در دفاتر خدمات الکترونیک ثبت می کند گزارش مرحله ای می گویند. بنابراین این گزارشات باید قبل از پوشاندن هر مرحله از ساختمان ارسال شود.
در تبصره 7 ماده 100 قانون شهرداری ذکر شده است که:
مهندسان ناظر ساختمانی مکلفند نسبت به عملیات اجرایی ساختمان که به مسئولیت آنان احداث می گردد از لحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه و نقشه ها و محاسبات فنی ضمیمه آن مستمراً نظارت کرده و در پایان کار مطابقت ساختمان با پروانه و نقشه و محاسبات فنی را گواهی کنند.
بدین ترتیب مهندس ناظر خود باید تشخیص دهد که چه زمان در پروژه حاضر باشد. نظارت مستمر از دید کارشناسان رسمی دادگستری و شورای انتظامی به این معنی است که مهندس ناظر می بایست ساختمان تحت نظارت خود را زیر نظر داشته باشد. این که چه زمانی و چه مقداری ناظر حضور داشته است مهم نیست بلکه خروجی (output) ناظر بسیار مهم است که شامل موارد زیر می شود:
ارسال گزارشات مرحله ای به مرجع صدور پروانه دستور کارهای ابلاغی به سازنده،مالک،مجری و پیمانکاران جزء مکاتبات با مهندسان طراح، سازمان نظام مهندسی، بازرسی اداره کار،نظارت عالیه اداره کل راه و شهرسازی (ماده 35) ودر صورت ضرورت مکاتبات با شهرداری،ستاد بحران سازمان آتش نشانی و حتی دادستان محترم استان
چه زمانی؟
همان طور که اشاره شد گزارشات مرحله ای باید به موقع و قبل از پوشاندن هر مرحله ارسال شود. معمولا دفاتر خدمات الکترونیکی برای ثبت گزارشات، هزینه اندکی دریافت می کنند متاسفانه بعضی از ناظران به دلیل اینکه این هزینه را پرداخت ننمایند، گزارشات مرحله ای را به مالک یا مجری می دهند تا آنها اقدام به ثبت در دفاتر نمایند که ممکنه اونها این گزارشات را تغییر دهند یا دیر تحویل دهند و یا اصلأ تحویل ندهند.
توجه شود در صورتیکه ناظری می خواهد دستور کار یا مکاتبه ای علاوه بر گزارش مرحله ای، پیوست گزارش نماید، میبایست آن را فقط به دفتری که مالک در آنجا پرونده تشکیل داده است تحویل دهد و لازم است پس از اسکن پیوست ها یک نسخه از آنها را با مهر “اسکن شد” برای خود نگه دارد و در بایگانی خود قرار دهد.
حتما در گزارش ، زمان بازدید نیز قید شود . حواستون باشه وقتی می گیم زمان بازدید قید شود منظور از زمان بازدید، فقط تاریخ روز و ساعت بازدید نیست بلکه ذکر دقیق مرحله اجرائی پروژه در ساعت بازدید،موضوعی است که حتما باید ذکر شود.
مثال:
ساختمان در مرحله سفت کاری است و استادکارها دیوار ضلعی شمالی را کار می کنند و یا میلگرد و قالب ستون های طبقه زیرزمین بسته شده است و آماده بتن ریزی است.
زورت را نده به التماس
یعنی همیشه کاری نکن که قدرتت را از دست بدهی و مجبور بشوی التماس کنی. به طور مثال در یک معامله تمام جنس را به مشتری دادی و به این امید نشستی که مشتری چک واست بیارهو اون هم امروز و فردا می کنه این جوری مالت رفته هیچگونه مدرکی هم نداری و مجبوری التماس کنی.
در این جا هم توصیه می شود که در گزارشات خود پایان مراحل را ذکر نکنند مثلا نیا بنویس پایان مرحله سفتکاری چرا؟ چون هنوز شما قدرت این رو دارید که اگه تخلفی تو اون مرحله های اخر رخ داد گزارش بدی
به چه کسی؟
مخاطب ما در گزارشات کجا است؟ به چه کسی یا نهادی باید گزارش بدهیم؟ مطابق قانون شهرداری و مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، مهندس ناظر می بایست حتما یک نسخه گزارش خود را به مرجع صدور پروانه تحویل و رسید آن را دریافت نماید.مخاطب گزارشات ناظر مرجع صدور پروانه و سازمان استان می باشد.
بنابراین حواستون باشه که تو چه مکانی دارید نظارت می کنید مرجع صدور پروانه با توجه به مکانی که در آن امر نظارت واقع می شود می تواندشهرداری، دهیاری، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، شرکت شهرجدید، شرکت شهرک صنعتی سازمان منطقه آزاد و … می باشد.
نکته:
فرم کلی گزارش بهتره به این صورت باشه که ابتدا بنویسید به اطلاع شهرداری محترم می رساند و در انتها هم این روبنویسید که لطفا دستور فرمائید که …………(الزام اجرای دستور قید شود)
نمونه گزارش
به نام خدا تاریخ:
با عرض سلام و احترام
شهرداری محترم منطقه ……… شهرستان ………
به اطلاع می رساند
اینجانب ………………… مهندس ناظر ساختمان به شماره پروانه ساختمانی ………
به آدرس ………………… بدینوسیله در مورخ ………………… گزارش مرحله ی ……… اعلام می نمایم.
متن گزارش :
.
.
.
لطفأ دستور فرمائید مالک را موظف نمایند ………
امضاء
چه جور؟
این هم ممکنه واسه خیلی از مهندسین ناظر سوال باشه که گزارش رو در چه برگه ای و یا به چه فرمتی بنویسم؟ آیا باید با دست خط خودم باشه یا باید تایپ شده باشه؟در جواب این سوال باید بگم که لازم نیست گزارش حتما در قالب و فرمت خاصی ارائه گردد می توان نکات را در یک برگ A4 یادداشت و پیوست کرد.
یه سری موارد هستن که معمولا در اکثر گزارشات مشترک هستن و بهتره اونا را قید کنیم بریم ببینیم این موارد چیا هستن؟
موارد مشترکی که در گزارشات مرحله ای باید به آنها اشاره کرد عبارت است از:
- وجود یا عدم وجود مجری ذیصلاح در پروانه ساختمانی
- حضور مجری ذیصلاح در پروژه و داشتن قرارداد مالک با مجری
- رعایت موارد ایمنی و یا موجود بودن لوازم ایمنی از قبیل پوشاندن پرتگاه ها و داشتن حصار در کنار پروژه و یا نرده موقت در کنار راه پله و …
- آیا عوامل اجرایی (کارگران و استادکاران) دارای گواهینامه مهارت فنی هستند؟
- عدم به کارگیری اتباع بیگانه
- تهیه گزارش با نگاه به آینده
شاید تنها موردی که احتیاج به توضیح بیشتر داشته باشه این مورد تهیه گزارش با نگاه به آینده باشد ببینید برخی از تخلفات هستند که می توانند ناظر را بعد از اتمام کار و در دوران بهره برداری به پای مسیر محاکمه باز کند.ناظر موظف است به تخلف صورت گرفته در حال حاضر طوری نگاه کند که در آینده هم این تخلفات گریبانگیر او نشود.
چندتا؟
حداقل تعداد گزارشات مرحله ای مهندسین ناظر مطابق ماده 13-7 مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، بسته به گروه ساختمان پروژه تحت نظارت متفاوت می باشد نکته حائز اهمیت آن است که مهندس ناظر باید بداند که این اختیار را دارد که برای یک مرحله از ساختمان می تواند دو گزارش متفاوت ارائه و ثبت نماید.
مثال: گزارش سقف اول بدون خلاف و گزارش سقف اول خلافدار
مگه میشه؟
اره، شاید شما گزارش رو که فرستادید بعد مالک اومده باشه آرماتورها رو باز کرده باشه یا یه کار دیگه انجام داده باشه اما خب اینجا یه مسئله دیگه بوجود میاد و اون هم گزارش متناقض که ممکنه ناظر به همین دلیل در شورای انتظامی محکوم بشه مهم ترین عامل در ارائه گزارشات مرحله ای، رعایت تقدم و تاخر گزارش هاس و اهمیت این موضوع تا آنجاست که مهندس ناظر را به دلیل عدم رعایت آن می تواند به پای میز محاکمه در شورای انتظامی و نیز دادگاه های کیفری و حقوقی کشانده و تاوان سنگینی پرداخت نماید.
مطابق بندهای 13-7-1 و 13-7-2- مبحث دوم مقررات ملی ساختمان گروه الف و ب در 8 مرحله و در مورد ساختمان های گروه ج و د در 12 مرحله گزارشات خود را به مرجع صدور پروانه و سازمان نظام مهندسی ارائه نماید اما آنچه در عمل اجرا می شود و شهرداری بر اساس آن ساخت و ساز را کنترل می نماید به ترتیب زیر است.
- تخریب
- گودبرداری
- فونداسیون
- اسکلت بندی( فقط در مورد ساختمان ها با سازه فولادی)
- سقف ها( تک تک سقف ها به ترتیب)
- سفت کاری
- نازک کاری
- اتمام عملیات ساحتمانی
باید به این نکته اشاره کرد ممکن است به دلیل عدم ارائه گزارش تک تک سقف ها، مهندس ناظر توسط مرجع صدور پروانه و شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی مورد سوال قرارگیرد بنابراین توصیه می شود حتی در پروژه های اسکلت فولادی برای هر سقف ساختمان گزارش ارائه گردد.
