نحوه تشخیص کیفیت بتن تازه قبل از ریختن
- دسته بندی: ساخت و اجرای بتن و ضوابط بتن آماده, ضوابط بتن آماده
- نحوه تشخیص کیفیت بتن تازه قبل از ریختن
- حامد یگانه فر
- ۱۴۰۴/۰۶/۱۲
- بدون دیدگاه
نحوه تشخیص کیفیت بتن تازه قبل از ریختن
فهرست مطالب
نحوه تشخیص کیفیت بتن تازه قبل از ریختن
راهنمای کامل آزمایش اسلامپ و کنترل کیفیت بتن در محل پروژه
آزمایش‌های الزامی بتن تازه طبق آیین‌نامه
آیین‌نامه مشخص می‌کند که ما باید مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را بر روی بتن تازه انجام دهیم. ما موظفیم ویژگی‌هایی مانند اسلامپ، جریان اسلامپ، چگالی، دما و مقدار هوای بتن تازه را کنترل کنیم. برای بررسی کیفیت بتن تحویلی، باید یک نمونه‌ی منفرد را پس از تخلیه‌ی حدود یک چهارم مترمکعب از بتن موجود در کامیون برداریم تا این نمونه، نماینده کل بتن باشد.
⚠️ سناریوهای عدم انطباق بتن با نتایج آزمایش
قبل از توضیح، لازم است با مفهوم رواداری و حد بالا و پایین آشنا شویم. وقتی جواب آزمایش خون خود را می‌گیرید، برای هر پارامتر یک بازه نرمال وجود دارد؛ مثلاً قند خون بزرگسالان باید بین 80 تا 100 باشد. در این مثال، 80 “حد پایینی” و 100 “حد بالایی” است. در مورد بتن نیز آیین‌نامه چنین حدودی را تعریف کرده تا بر اساس آن تصمیم‌گیری کنیم.
سناریوی اول: نتیجه بالاتر از حد بالایی رواداری
در این حالت، جواب آزمایش ما از حد بالای مجاز آیین‌نامه نیز بیشتر شده است. ما باید بلافاصله یک آزمون کنترلی دیگر روی نمونه‌ای از همان کامیون انجام دهیم. چنانچه این آزمون دوم نیز مردود شود، بتن را به عنوان نامنطبق با الزامات در نظر می‌گیریم.
سناریوی دوم: نتیجه پایین‌تر از حد پایینی رواداری
این سناریو زمانی است که جواب آزمایش ما از حد پایین مشخص شده در آیین‌نامه نیز کمتر باشد. در این وضعیت، دو حالت وجود دارد:
- برای اسلامپ یا مقدار هوا، می‌توانیم اصلاحات لازم را روی بتن تازه انجام دهیم. سپس، یک نمونه جدید از بتن اصلاح‌شده برمی‌داریم و آن را آزمایش می‌کنیم. اگر این نمونه هم مردود شد، یک آزمون بررسی مجدد نهایی انجام می‌دهیم. در صورت مردودی در این مرحله نهایی، بتن را نامنطبق تلقی می‌کنیم.
- برای دما یا چگالی بتن، چون امکان اصلاح آنها در محل پروژه وجود ندارد، اگر مقادیرشان از حد پایینی رواداری کمتر باشد، بتن را مستقیماً نامنطبق در نظر می‌گیریم.
آزمایش اسلامپ: سریع، ساده و حیاتی
آزمایش اسلامپ که در سال ۱۹۱۰ ابداع شد، روانی بتن را اندازه‌گیری می‌کند. این تست عالی است، چرا؟ چون سریع است، به تکنولوژی بالایی نیاز ندارد، حمل و نقل تجهیزاتش ساده است و در نهایت، اطلاعات مهمی به ما می‌دهد. تست اسلامپ به ما نشان می‌دهد که بتن چگونه تحت وزن خودش ریزش می‌کند.
یک دید مهندسی مهم
اینکه بتن با اسلامپ پایین سفارش دهیم و بعداً در محل پروژه آن را به اسلامپ بالا برسانیم، یک دید مهندسی است، اما قطعاً برای ما هزینه‌بر خواهد بود. فرض کنید می‌خواهیم بتن با اسلامپ ۱۰ را به ۱۶ برسانیم، یا بتن با اسلامپ ۵ را به ۱۱ برسانیم. هرچند افزایش اسلامپ در هر دو مورد ۶ واحد است، اما آیا دوز مصرفی افزودنی هم یکی است؟ نه، یکی نیست.
هرچه اسلامپ اولیه پایین‌تر باشد، دوز مصرفی افزودنی بیشتر خواهد بود، به خصوص از اسلامپ ۸ به پایین که بتن به شدت افزودنی‌خور است. عامل دیگر دمای هواست؛ در هوای گرم دوز مصرفی افزودنی بسیار بیشتر از هوای سرد است.
نحوه انجام گام به گام آزمایش اسلامپ
- ابتدا مخروط اسلامپ را روی صفحه‌ی کفی قرار می‌دهیم و دیواره داخلی آن را مرطوب می‌کنیم.
- پای خود را روی پدال‌ها می‌گذاریم تا مخروط حین کار حرکت نکند.
- بتن را در سه لایه حجمی مساوی داخل مخروط می‌ریزیم و پس از ریختن هر لایه، ۲۵ ضربه با میله فولادی به آن می‌زنیم تا هوای محبوس خارج شود.
- برای لایه‌های دوم و سوم، میله را طوری وارد می‌کنیم که مقداری به لایه قبلی نیز نفوذ کند.
- پس از تراکم لایه آخر، سطح بتن را صاف می‌کنیم.
- دستگیره‌ها را می‌گیریم و مخروط را به آرامی و به صورت عمودی در مدت ۳ الی ۷ ثانیه بالا می‌کشیم.
- در نهایت، مخروط خالی را کنار نمونه بتنی قرار می‌دهیم، میله را به صورت افقی روی آن می‌گذاریم و فاصله عمودی بین پایین‌ترین بخش میله و مرکز نمونه را قرائت می‌کنیم.
معیار پذیرش اسلامپ
برای بتن معمولی تراکم‌پذیر، مقدار اسلامپ اندازه‌گیری شده باید بین ۱۰ میلیمتر تا ۲۱۰ میلیمتر باشد. شما می‌توانید اسلامپ را به یکی از حالت‌های بیشینه، کمینه، هدف، یا رده اسلامپ مشخص کنید.
۱. اگر بیشینه اسلامپ ($S_{max}$) را مشخص کنید:
۲. اگر کمینه اسلامپ ($S_{min}$) را مشخص کنید:
۳. اگر اسلامپ هدف ($S_{target}$) را مشخص کنید:
۴. اگر رده اسلامپ را مشخص کنید:
مقدار اندازه‌گیری شده باید در بازه جدول زیر (با رواداری مثبت ۱۰ میلیمتر برای کرانه‌ی بالایی) قرار داشته باشد.
| رده‌ی اسلامپ | اسلامپ میانگین رده (mm) | بازه اسلامپ (mm) |
|---|---|---|
| S1 | ۲۵ | ۱۰ تا ۴۰ |
| S2 | ۷۰ | ۵۰ تا ۹۰ |
| S3 | ۱۲۵ | ۱۰۰ تا ۱۵۰ |
| S4 | ۱۸۵ | ۱۶۰ تا ۲۱۰ |
انواع اسلامپ و تفسیر آنها
شکل اسلامپ به ما اطلاعات بسیار مفیدی می‌دهد. هرچند ممکن است اسلامپ‌های مختلف عدد یکسانی داشته باشند، اما کیفیت و مفهوم یکسانی ندارند. اسلامپ به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود: صحیح (واقعی)، برشی و ریزشی.
– اسلامپ ایده‌آل (واقعی): در این شکل، ضلع پایینی بزرگتر شده و ضلع بالایی پایین‌تر می‌آید.
– اسلامپ برشی: در این حالت، بتن به یک طرف ریزش می‌کند که بیشتر به دلیل زیاد بودن ماسه اتفاق می‌افتد.
– اسلامپ ریزشی: در این شکل، بتن به شکل یک کوه بزرگ درآمده که به دلیل نبود ماسه کافی رخ می‌دهد.
– پدیده جداشدگی (Segregation): این حالت زمانی رخ می‌دهد که درصد زیادی از یک نمونه دانه‌بندی در طرح اختلاط استفاده شده باشد.
گام بعدی چیست؟
حالا که با نحوه کنترل کیفیت بتن آماده آشنا شدید، وقت آن است که اصول ساخت بتن استاندارد در کارگاه را یاد بگیرید. برای اطلاعات بیشتر روی لینک زیر کلیک کنید.
مطالعه مقاله: روش ساخت بتن در کارگاه
