روش ساخت بتن در کارگاه
- دسته بندی: دستهبندی نشده, ساخت و اجرای بتن و ضوابط بتن آماده
- روش ساخت بتن در کارگاه

- حامد یگانه فر
- ۱۴۰۴/۰۶/۱۱
- بدون دیدگاه
روش ساخت بتن در کارگاه
فهرست مطالب
روش ساخت بتن در کارگاه
آیا ساخت بتن کارگاهی مجاز است و چگونه انجام میشود؟
ساخت بتن کارگاهی مجازه یا خیر؟
باید بگوییم که ساخت بتن کارگاهی مجاز است اما یک سری شرایط دارد که باید آنها را رعایت کنیم. در بعضی مواقع شرایط به گونهای است که یا امکان استفاده از پمپ بتن وجود ندارد یا از لحاظ اقتصادی، استفاده از پمپ بتن برای آن حجم از بتنریزی صرفه اقتصادی ندارد. به همین دلیل تصمیم میگیریم که بتن را در کارگاه و با دستگاه خلاطه (بتونیر) بسازیم.
⚠️ بررسی ضوابط در آییننامهها
حالا به سراغ آییننامه برویم تا ببینیم مبحث نهم چه میگوید. در مبحث نهم ویرایش سال ۹۲ ذکر شده بود که نمیتوان بتن سازهای را با دست ساخت.

و برای ساخت بتن سازهای هم شروطی وجود داشت که بتن ساخته شده در کارگاه باید آن ضوابط را داشته باشد. در مبحث نهم ویرایش ۹۹، ساخت بتن در کارگاه به آییننامه بتن ایران (آبا) ارجاع داده شده است.
آییننامه آبا در بند ۷-۳-۴ میگوید که نمیتوان بتن سازهای را با دست و بیل ساخت.

اما برای ساخت بتن در کارگاه، این بند میگوید که طرح بتن باید منطبق بر رده مورد نظر باشد.

بتن در کارگاه چگونه ساخته میشود؟
راه حل اول: محاسبه وزنی
در ابتدا با توجه به مقاومت فشاری که مهندس محاسب در نقشهها ذکر کرده است، عیار سیمان را به دست میآوریم. به عنوان مثال اگر مقاومت مشخصه بتن برابر 25 مگاپاسکال باشد، عیار سیمان حدوداً برابر 350 کیلوگرم بر متر مکعب میباشد.
برای محاسبه عیار: w = (fc + 9) * 10
. که در این مثال w = (25 + 9) * 10 = 340 kg/m³
میشود.
در مرحله بعد نسبت آب به سیمان را تعیین میکنیم که معمولاً بین 0.4 تا 0.5 در نظر گرفته میشود. اگر ما عدد 0.5 را در نظر بگیریم، مقدار آب در این مثال 170 کیلوگرم میشود.
در گام بعدی وزن سنگدانهها را به دست میآوریم. با فرض وزن مخصوص بتن 2400 kg/m³، وزن سنگدانه برابر 1890 کیلوگرم خواهد بود. از این مقدار، 55 درصد سهم شن (1040 کیلوگرم) و 45 درصد سهم ماسه (850 کیلوگرم) میباشد.
راه حل دوم: استفاده از جدول (روش حجمی)
در جدول زیر، ارتباط مقاومت مشخصه فشاری بتن و عیار سیمان نشان داده شده است.

حالا داستان اینجاست که ما چگونه میتوانیم میزان شن و ماسه را تشخیص دهیم. فرض کنید میخواهیم بتنی با مقاومت مشخصه 250 kg/cm² در کارگاه بسازیم. با مراجعه به جدول فوق مشاهده میکنیم که عیار بتن 350 به دست میآید و در مقابل آن، نسبت حجمی مقدار شن و ماسه نوشته شده است. مثلاً ما در اینجا از نسبت ۱ : ۲.۵ : ۳.۵ (سیمان : ماسه : شن) استفاده میکنیم.
نکات اجرایی و پیمانه کردن مصالح
سادهترین و کارآمدترین پیمانه حجمی معمول و متعارف میتواند حجم یک بیل باشد. منظور از حجم یک بیل، میزان شن یا ماسه یا سیمانی است که یک بیل را کاملاً پر میکند و از روی آن سرریز نمیشود.

با توجه به اینکه در اکثر کارگاههای ساختمانی از سیمان کیسهای ۵۰ کیلویی برای ساخت بتن استفاده میشود، حجم یک کیسه سیمان ۵۰ کیلوگرمی به عنوان مبنای کار در نظر گرفته شده است. یک کیسه سیمان ۵۰ کیلوگرمی معادل ۸ بیل حجم دارد. با توجه به جدول فوق و بتن با مقاومت 250 و نسبتهای ۱ : ۲.۵ : ۳.۵ برای سیمان، ماسه و شن، به مقادیر حجمی زیر خواهیم رسید:
۸ بیل سیمان + ۲۰ بیل ماسه (۲.۵ * ۸) + ۲۸ بیل شن (۳.۵ * ۸)
جداول کاربردی از نشریه ۵۵
نشریه ۵۵ نیز جدولی ارائه کرده است که با توجه به رده مورد نظر بتن، مقدار تقریبی سیمان، شن و ماسه را نشان میدهد. از این جدول هم میتوان استفاده کرد.

این هم جدولی است که نشریه ۵۵ آورده و مدت زمان اختلاط را داخل آن ذکر کرده است.

روال و مدت زمان اختلاط
روال کار به این صورت است که ابتدا یک سطل آب اضافه میکنند، سپس سیمان را اضافه کرده و بعد شن و ماسه را وارد دستگاه میکنند و باز به آن آب اضافه میکنند. میبایست ۱.۵ دقیقه اجازه دهند تا دستگاه بچرخد و مصالح به خوبی با هم ترکیب شوند.
دانش نظارتی خود را در سازههای بنایی تکمیل کنید!
اگر به دنبال یک راهنمای جامع و کاربردی برای نظارت بر ساختمانهای مصالح بنایی هستید، کتاب الکترونیکی “ضوابط ساختمانهای مصالح بنایی” بهترین منبع برای شماست. تمام نکات اجرایی و آییننامهای را یکجا داشته باشید.