باد، طوفان و کابوس‌های ساختمانی: چگونه ایمنی را در کارگاه حفظ کنیم؟

تصور کنید: آسمان تیره و تار می‌شود، باد با شدت می‌وزد و رگبارهای سیل‌آسا آغاز می‌شود. شما در یک کارگاه ساختمانی هستید، جایی که سازه‌های عظیم در حال قد کشیدن هستند. اما این شرایط جوی، نه تنها کار را متوقف می‌کند، بلکه می‌تواند به یک فاجعه‌ی بالقوه تبدیل شود. سقوط اشیا، واژگونی تاور کرین، فروریختن داربست‌ها و آسیب به جان کارگران، تنها بخشی از خطراتی است که در کمین است.

مشکل کجاست؟

کارگاه‌های ساختمانی، به‌ویژه در شرایط نامساعد جوی مانند باد و طوفان، به شدت آسیب‌پذیر هستند. تجهیزات سنگین و مرتفعی مانند تاور کرین‌ها و داربست‌ها، به عنوان ستون‌های اصلی پروژه‌های ساختمانی، در معرض بیشترین خطر قرار دارند. عدم رعایت اصول ایمنی در این شرایط می‌تواند منجر به حوادث جبران‌ناپذیری شود و پروژه‌ها را با خسارات مالی و جانی مواجه سازد.

راه حل‌های پیش رو: گام‌هایی برای ایمن‌سازی کارگاه

خوشبختانه، راه‌حل‌های متعددی برای مقابله با این چالش وجود دارد. با رعایت اقدامات پیشگیرانه و اجرای دقیق مقررات، می‌توان تا حد زیادی از بروز حوادث جلوگیری کرد. در اینجا به مهم‌ترین این راه‌حل‌ها می‌پردازیم:

1- پیش‌بینی و ارزیابی:

  نقش کلیدی پیش‌بینی: اولین قدم، رصد دقیق پیش‌بینی‌های هواشناسی است. آگاهی از شرایط جوی پیش‌رو، به شما امکان می‌دهد تا برای مقابله با خطرات احتمالی آماده شوید.

 ارزیابی ریسک: قبل از شروع باد و طوفان، یک ارزیابی کامل از ریسک‌های موجود در کارگاه انجام دهید. نقاط ضعف را شناسایی کرده و اقدامات لازم را برای ایمن‌سازی آن‌ها انجام دهید.

2- آموزش و آگاهی:

آموزش کارگران: کارگران باید از خطرات موجود در شرایط باد و طوفان آگاه باشند و آموزش‌های لازم را در این زمینه دریافت کرده باشند.

نقاط امن: مشخص کردن نقاط امن در کارگاه برای پناه گرفتن در صورت وقوع طوفان، از ضروریات است.

3-ایمنی تاور کرین: قلب تپنده کارگاه

محدودیت سرعت باد: اکثر تاور کرین‌ها فقط تا سرعت باد 32 کیلومتر بر ساعت (9 متر بر ثانیه) ایمن هستند. در سرعت‌های بالاتر، فعالیت باید متوقف و کرین به حالت پارک (parked) قرار گیرد.

قفل چرخش: در بادهای شدید، باز کردن قفل چرخش تاور کرین می‌تواند به کاهش فشار باد و جلوگیری از آسیب به سازه کمک کند.

بازرسی و نگهداری: بازرسی‌های دوره‌ای و نگهداری صحیح از تاور کرین، از جمله پیچ‌های مهار و اتصالات، از اهمیت بالایی برخوردار است.

4- ایمنی داربست: سازه‌ای در معرض باد

مهاربندی (بادبند): استفاده از بادبندهای افقی و عمودی در داربست‌ها، طبق نقشه‌های اجرایی، از ضروریات است.

حذف پوشش‌ها:پوشش‌های موقت مانند گونی‌کشی یا تور، در باد شدید می‌توانند مانند بادبان عمل کرده و خطر ریزش را افزایش دهند. باید حذف شوند.

جمع‌آوری و ایمن‌سازی: قبل از شروع طوفان، کلیه لوازم و ابزار سبک باید جمع‌آوری و راه‌های دسترسی مهار شوند.

5- مقررات ملی ساختمان: راهنمای عمل

مبحث 12: این مبحث، مجموعه‌ای از الزامات ایمنی را برای کارگاه‌های ساختمانی در شرایط مختلف، از جمله باد و طوفان، ارائه می‌دهد و بر رعایت اصول زیر تاکید دارد

– متوقف کردن هرگونه فعالیت در ارتفاع در وضعیت نامساعد جوی

– محافظت از کارگران، عابران و ساختمان‌های اطراف

– استفاده از پوشش‌های محافظ در زمان ناگهانی شدن هوا

– انجام بازدید دوره‌ای از وضعیت نصب تاور کرین و داربست

– آموزش ایمنی به کارگران و اپراتور تجهیزات سنگین

رعایت دستورالعمل‌ها: دستورالعمل‌های مندرج در مبحث 12 را به دقت اجرا کنید.

6- چک لیست ایمنی:

   تهیه و استفاده از یک چک لیست ایمنی برای بررسی منظم وضعیت کارگاه در شرایط باد و طوفان، بسیار مفید است. 

بهترین روش: پیشگیری، آموزش و برنامه‌ریزی

بهترین رویکرد برای مقابله با خطرات ناشی از باد و طوفان در کارگاه‌های ساختمانی، ترکیبی از پیشگیری، آموزش و برنامه‌ریزی است. این شامل موارد زیر می‌شود:

آماده‌سازی قبل از طوفان: پیش‌بینی وضعیت هوا، ارزیابی ریسک، آموزش کارگران و آماده‌سازی تجهیزات.

اقدامات حین طوفان: متوقف کردن فعالیت‌ها، ایمن‌سازی تجهیزات، و پناه دادن به کارگران در نقاط امن.

بازرسی بعد از طوفان: بررسی خسارات احتمالی و اطمینان از ایمنی کارگاه قبل از شروع مجدد فعالیت‌ها.

نتیجه‌گیری:

ایمنی در کارگاه‌های ساختمانی، یک وظیفه همیشگی است، به ویژه در شرایط نامساعد جوی. با رعایت اصول ایمنی، اجرای دقیق مقررات ملی ساختمان و بهره‌گیری از آموزش‌های لازم، می‌توان از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کرد، از جان کارگران محافظت نمود و پروژه‌های ساختمانی را با اطمینان به پیش برد.